ADMINISTRATIEVE PROCEDURES
Een kleine op komst? Ontdek nu alles over betaald zwangerschapsverlof
Wanneer er een kleine op komst is, valt er een heleboel te regelen. Zeker wanneer dit jullie eerste kind is, krijg je te maken met allemaal regelingen die nieuw voor je zijn. Ruim voor de geboorteaangifte bij de burgerlijke stand moet je al veel regelen. In dit artikel bespreken we de dingen die je moet weten over (betaald) zwangerschapsverlof en het daaropvolgende ouderschapsverlof.
Wat is zwangerschapsverlof?
In Nederland heeft iedere zwangere die werkt of een uitkering ontvangt recht op zwangerschapsverlof. Je neemt dit verlof op aan het einde van de zwangerschap. Doordoor kun je jezelf, zonder verlies van inkomen, voorbereiden op het ouderschap. Omdat de werkgever je niet mag ontslaan tijdens (of vanwege) je zwangerschap kun je na afloop van het verlof weer terugkeren op de werkplek.
Op de dag van de bevalling eindigt het zwangerschapsverlof. Dat betekent niet dat je direct weer aan het werk moet. Je hebt namelijk recht op extra bevallingsverlof. Wordt de baby te vroeg geboren? Dan wordt het resterende zwangerschapsverlof toegevoegd aan het bevallingsverlof.
Krijgt u doorbetaald tijdens zwangerschapsverlof?
Tijdens het zwangerschapsverlof word je (in de meeste gevallen) gewoon doorbetaald door je werkgever. De werkgever mag dit niet weigeren. De werkgever kan een zwangerschapsuitkering aanvragen bij het UWV. De werkgever betaalt daarmee je normale loon. In sommige (specifieke) gevallen zal de uitkering direct aan jou worden overgemaakt. Daarover kun je afspraken maken met de werkgever.
Omdat het enige tijd kost om de aanvraag te verwerken moet de werkgever dit 2-4 vóór de ingangsdatum van het verlof aanvragen. Het is dan ook belangrijk dat je ruim op tijd aan je werkgever laat weten dat je zwanger bent.
Bevallingsverlof wanneer je een uitkering ontvangt
Ontvang je een uitkering? Dan is er geen werkgever die je loon kan doorbetalen. Wie een WW-, ziektewet of loongerelateerde WGA-uitkering van het UWV ontvangt heeft je gewoon recht op zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Tijdens dit verlof heb je recht op een WAZO-uitkering. Deze uitkering is even hoog als de uitkering die je al ontving.
De ingangsdatum en duur van dit zwangerschapsverlof zijn hetzelfde als bij mensen in loondienst.
Extra bevallingsverlof
Het is natuurlijk te hopen dat alles rondom de bevalling soepel verloopt. In verreweg de meeste gevallen is dat ook zo. Helaas is het soms wel nodig dat de baby wat langer in het ziekenhuis verblijft. Ligt je kindje wat langer in het ziekenhuis? Dan kun je extra bevallingsverlof aanvragen.
De duur van dit extra bevallingsverlof vanwege ziekenhuisopname is gelijk aan het (totaal aantal ziekenhuisdagen binnen het reguliere bevallingsverlof, min 7. De eerste week wordt namelijk gezien als eigen tijd. Dagen waarop je baby in het ziekenhuis ligt die buiten de normale verlofperiode liggen leveren geen extra verlofdagen op. Het extra bevallingsverlof kan niet langer duren dan 10 weken.
Je zwangerschapsverlof begint tussen de 6 en 4 weken voor de datum waarop je bent uitgerekend. De tijd die je “langer” doorwerkt dan zes weken kun je later gebruiken als bevallingsverlof. Dus als je ervoor kiest om (pas) 4 weken voor de verwachtte geboortedatum van je kind met verlof te gaan mag je twee weken optellen bij het bevallingsverlof. Wordt het kindje te laat geboren? Dan wordt het aantal dagen tussen de uitgerekende bevallingsdatum en de geboorte toegevoegd aan de totale verlofduur.
Let op: ben je in verwachting van een tweeling of meerling? Dan heb je recht op 4 weken extra verlof. Dit wordt opgedeeld in 10 weken zwangerschapsverlof en 10 weken bevallingsverlof.
In Nederland kennen we een aantal officiële feestdagen. Denk aan Nieuwjaar, Pasen of Koningsdag. Helaas hebben deze (erkende) feestdagen geen gevolg voor de lengte van het bevallingsverlof. Je kunt deze vrije dagen normaal gesproken dus niet “opsparen” voor een later moment. Alleen wanneer in de cao expliciet is afgesproken dat je feestdagen op een later moment mag opnemen wordt van de standaardregel afgeweken.
Zwangerschaps- en bevallingsverlof aanvragen
Zwangerschapsverlof vraag je aan bij je werkgever. In veel (grotere) bedrijven zijn hiervoor procedures in het leven geroepen. Je vindt deze meestal in het personeelshandboek. Kom je er niet uit? De medewerker personeelszaken kan je de juiste kant op wijzen.
Bevallingsverlof gespreid opnemen
Het is niet verplicht om het bevallingsverlof in één keer op te nemen. Het is al sinds 2015 mogelijk het bevallingsverlof (deels) gespreid op te nemen. Veel ouders gebruiken deze mogelijkheid om de zorg voor het kind te delen.
De eerste zes weken van het bevallingsverlof zijn één aaneengesloten blok, maar de resterende weken mag je uitsmeren over een periode van maximaal 30 weken. Het gespreid opnemen van (betaald) bevallingsverlof heeft geen gevolgen voor de duur van het verlof. Ook de hoogte van je inkomen wordt hier niet door beïnvloedt. Dat geeft je de vrijheid om de eerste periode als kersverse moeder in te richten te geven zoals dat jullie het beste lijkt.
Uiteraard doe je dit in goed overleg met de werkgever. Vraag het spreiden van het bevallingsverlof niet later dan 3 weken na de geboorte van je kind (het begin van het bevallingsverlof) aan bij je werkgever. De werkgever mag dit niet weigeren en moet het verzoek binnen twee weken goedkeuren, tenzij je verzoek het bedrijf (aantoonbaar) ernstig in problemen brengt. In dat geval kun je in goed overleg wellicht een spreiding vinden die wél haalbaar is.
ZZP-er en Zwangerschapsverlof
De hierboven besproken regelingen betreffen mensen in loondienst. Werk je als zelfstandige (ZZP-er)? Dan kun je jezelf wellicht zelf tot het UWV wenden voor een uitkering. Op basis van de Regeling Zelfstandig en Zwanger (ZEZ) kun je een uitkering krijgen. Deze uitkering is gebaseerd op het inkomen over de 12 maanden voorafgaand aan de uitkering. Het kan echter nooit hoger zijn dan het minimumloon. Dit bedroeg in 2022 € 1.756,20 en in 2023: € 1.934,40.
Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof geven een goede start aan het moederschap
In Nederland zijn de zaken rondom zwangerschapsverlof en bevallingsverlof goed geregeld. Het lijkt misschien alsof je veel moet regelen maar in de praktijk alleen maar een aanvraag in te dienen bij je werknemer. Hierdoor kun je je helemaal richten op de kleine en het moederschap en houdt de roze wolk wat langer aan. Want zonder zorgen over je inkomen en werkzekerheid kun je beter genieten van je kleine.